Gördes İlçe Kaymakamı Bekir ABACI konuşmasına bir şiirle başladı;
Gördes Gördes dedikleri bir yevmiye altıbin düğüm,
Örülecek sevdan benliğime ilmek ilmek kördüğüm,
Ruhu fışkırır her yanından Halil ile Makbule’nin,
Dayan ey gönlüm bu son şehadetidir sanma ülkemin,
Es rüzgar nereden esersen sinesine mert yörüğün,
Sine düğümüne üstündür çift ilmek Gördes düğümün.
Halı sanatı, binlerce yıldır toplumların ruhunu, kültürünü ve hayat tarzını renklerde, desenlerde, motiflerde ve şekillerde ilmek ilmek işleyen bir sanattır, Halı duygudur, halı kültürdür, halı yaşamdır, halı uygarlıktır.
Halı sanatının tarihi, binlerce yıl geriye gitmektedir. İlk vatanının Orta Asya olduğu, Anadolu ve İran’a Selçuklular vasıtasıyla girdiği kabul edilmiştir. Türklerin yaşadığı her coğrafyada var olmuştur. Türkler tarafından dünya medeniyetine hediye edilmiştir. Halı dokuma tekniğini ilk bulanlar Türkler olmuştur. Dünya halı literatüründe iki tür düğüm kullanılmaktadır. Bunlardan birisi Türklere ait “Gördes Düğümü”, diğeri de İranlılara ait “Sine Düğümü”dür. Gördes’in dünya halı kültüründeki iki düğüm tekniğinden birine adını vermesi ve Sovyet Arkeolog Rudenko tarafından 1953 yılında Altay Dağları’nda, Pazırık kurganında bulunan ve dünyanın en eski halısı kabul edilen halının “Gördes Düğümü”yle dokunmuş olması Gördes’in Türk Halıcılık Tarihi’nde ve dünya halı dokumacılığındaki yerinin çok önemli olduğunu, araştırmalara muhtaç olduğunu açıklamaktadır. Fakat bu konudaki tarihsel çalışmalar eksik bırakılmıştır. Türk halıcılığıyla ilgili yapılan çalışmalar genellikle müzelerde ve koleksiyonlarda bulunan halılar ile halının renk, desen ve motif özellikleri üzerinde yoğunlaşmıştır. Tarihi eksikliklerin aydınlatılabilmesi için Türk arşivlerindeki halıcılıkla ilgili belgelerin incelenmesi gerekmektedir diyerek,
Gördes halıcılığı ve halılarına, Gördes halıcılığı geçmişine dikkat çekmek amacıyla hazırladığımız bu kitap, Gördes halıcılığı ve tarihi konusundaki eksikliği gidermeye katkıda bulunmayı da amaçlamıştır. Gördes halıcılığının tekrar canlanması hususunda büyük bir fedakarlık gösteren Gördesin babayiğidi Aziz Aydoğdu’ya, Çalıştayımızın düzenlenmesinde büyük emek sarfeden Halk Eğitimi Merkezi Müdürümüz Basri Güler’e ve MYO Müdürümüz Selim Duramaz’a, her çalışmamızda desteğini gördüğümüz Belediye Başkanımız Muhammed Akyol’a, çeşitli üniversitelerimizden bizi onurlandıran çok değerli hocalarımıza canı gönülden teşekkür ederken Gördes Kızı Şehid Makbule Hanım ve eşi Şehid Halil Efe nezdinde tüm şehidlerimizi saygı ve minnetle yad ederken, hayırla yad edilmeyi ümit ediyorum diyerek sözlerini tamamladı.
Sunumda Prof. Dr. Ertan GÖKMEN Gördes Halıcılığı ile ilgili: Gördes halıları yurtiçinde Osmanlı saraylarını, devlet adamlarının konaklarını, vakıflara ait pek çok ibadethaneyi ve şahıslara ait haneleri süslemiştir. Gördes halıları yurt dışında da devlet başkanlarına ve Türk elçiliklerine ait binaların tefrişinde kullanılmıştır. Gördes halısının kullanıldığı bir diğer önemli mekân Müslümanlarca kutsal kabul edilen Mescid-i Nebevî’dir. Osmanlı Arşivi’nde zikrettiğimiz mekânların tefrişinin nasıl gerçekleştirildiğine dair pek çok belge bulunmaktadır. Bu belgeler doğrultusunda bu çalışmada, Gördes halılarının nasıl dokunduğu, halıların büyüklükleri, halı tüccarlarının ve halı dokuyan esnafın ve işçilerin durumları, resmi mekânlar için dokutulan halılarda devletin üstlendiği rol, dokunan halıların yurtiçine ve yurtdışına nasıl gönderildiği ve Gördes halılarının belgelere yansıyan özelliklerini ele almıştır.
Akdeniz Üniversitesi Geleneksel Türk Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ömer ZAİMOĞLU Manisa İline bağlı Gördes İlçesi Türk dokuma kültürünün şekillendiği ve devam ettirildiği önemli merkezlerden birisi olduğundan bahseden ZAİMOĞLU; Gördes ve çevresi zaman içerisinde Anadolu’nun önemli halı merkezlerinden birisi haline gelmiştir. En parlak devri ise 16.-18. yüzyıllar arasındadır. Osmanlı halıcılığında 15. yüzyıldan başlayarak hayvan figürleri yerini zamanla geometrik motiflere bırakmıştır diye sözlerine devam etti.
Akdeniz Üniversitesi Moda ve Tekstil Tasarım Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Menekşe Suzan TEKER; Kültürümüzün önemli bir parçası olan dokumalar içerisinde hiç şüphesiz ki Gördes ayrı bir yere sahip olduğunu Gördes dokumalarında kullanılan renkler ve bu renklerin doğal boyarmadde kaynaklarının değerlendirilmesi oldukça önemli olup halı, kilim ve seccade gibi dokuma ürünlerinin yanı sıra bütün tekstil ürünlerinde kullanımına ışık tutabilecek boyamacılık kültürünün değerlendirilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Araştırmacı Yazar Yurdun GÜVENEN; Gördes halıcılığı konusunda tarihsel yönden incelemek ile sanatsal yönden incelemeyi karıştırmamak esastır diyerek sözlerine başladı ve Eski Gördes’in yerlisi olup bu Halı Sanatı ile hem ticaret hem halı âmilliği ile işi yürüten değerli ve fedakâr dedelerimiz bize bu sanatın zamanımıza taşıyan değerlerimizdirler, Gördes’le ilgili yapılan bu çalışmalar her bakımdan kazançtır diyerek sözlerini noktaladı.
Celal Bayar Üniversitesi İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Enis YAKUT; Gördes halısının ve yerel değerlerin öncelikle yurt içi daha sonra da tüm dünya ile tanıştırılması gerektiğini, bunun çok öneli olduğundan bahsetti.
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Ekonomi ve Finans Yönetimi Öğretim Üyesi Dr. İsmail METİN; Gördes halıcılığının uluslararası ticarete konu edilmesi gerektiğini, bu sanatsal değerlerimizin özellikle internet ortamından uluslararası arası sanal ticaret sitelerinde dünyanın her yerine satılabileceği hususunun önemine vurgu yaptı.
Manisa Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu İl Koordinatörü Uğur USLU; TKDK ve Zanaatkarlık-Yerel Ürün İşletmeleri Destekleri konusunda bilgiler verdi, el sanatları alanında verilen hibe miktarlarını açıkladı, halkımızın bu konuda bazı kaygıları kulağımıza geliyor, bu paraların kesinlikle geri talep edilmediğini bilmelerini isterim diye açıklamada bulundu.
Gördes Gazetesi Yazarı Ahmet İNCE Halıcılığın Gördes’te Sosyal ve Ekonomik Etkileri konusunda; halıcığın özellikle kadınları ve erkekleri düzenli olmak ve temizlik konusunda titizliğe yönlendirdiğini, o zamanlar Gördes’te kadınlar ekonomiye hakimdi. Aldıkları paralardan eşlerine harçlık verirlerdi diyerek sözlerini bitirdi.
Gördes Halk Eğitimi Merkezi Müdürlüğü Usta Öğreticisi Fatma AYBEY; Gördes Halıcılığının sorunları hakkında çok güzel bilgiler verdi, Bu geleneğimizi sürdürmek istediklerini, Gördes Halısının eski şaşaalı günlerine geri dönmesini istediğini ancak bunun bir ekonomik boyutu olduğunu, bunun için özellikle devletten ve özel sektörden girişimcilerin bu konuda yatırım yapıp ve bu konuda iyi bir reklam çalışması yapılması gerektiğini bildirerek sözlerini tamamladı.
Gördes için çok anlamlı bir çalışma olduğunu inşallah hayata geçecek yeni projelerle Gördes Halıcılığının eski günlerine döneceğini ümit ediyor, bu panelle ilgili olarak “Geçmişten Günümüze Gördes Halıları” Kitabı hazırlanarak yayımlanmıştır.